Update 4 september 2019
Op 4 september besliste de West-Vlaamse provinciegouverneur Carl Decaluwé om een beperkende maatregel op te leggen omwille van de aanhoudende droogte.
Vanaf nu geldt een captatieverbod in de afgesneden meanders van de Leie en de Schelde en onbevaarbare waterlopen in West-Vlaanderen met uitzondering van de Mandel, de Gaverbeek en de onbevaarbare waterlopen in de Nieuwe Polder van Blankenberge en de Oostkustpolder. Het politiebesluit met bijlage kan je onderaan downloaden.
Dat besluit is geldig voor onbepaalde tijd en blijft dus geldig tot de gouverneur een politiebesluit uitvaardigt dat de captatiebeperking opheft.
Door de aanhoudende droogte is het waterpeil in de
waterlopen van het IJzerbekken alarmerend laag. Daarom besliste gouverneur Carl
Decaluwé, samen met het provinciaal droogteoverleg, om vanaf 10 juli 2019 een
captatieverbod voor dit gebied in te stellen. Er mag geen water meer gecapteerd
worden uit alle waterlopen van het IJzerbekken.
De zomerdroogte met de komende hogere temperaturen doet de
nood aan beregening van de akkers sterk toenemen. Hierdoor werd er de laatste
dagen veelvuldig water gecapteerd uit de polderwaters. De situatie op het
terrein laat nu niet langer toe dat er nog water uit de polderwaters van het
IJzerbekken wordt opgepompt. In twee situaties blijft beperkt capteren wel nog
toegelaten: weidepompen voor drinkwater voor het eigen vee in de weide en voor
aanmaakwater voor toegelaten gewasbeschermingsmiddelen.
De eigenaar van de put De Kluiten te Roksem is net als de voorbije jaren bereid om een zeker volume te laten capteren. Omdat dit een grondwatervergunning vergt, die niet op korte termijn beschikbaar is, is dit bij politiebesluit tijdelijk toegelaten. Opvolging en toezicht ter plaatse gebeurt door de Middenkustpolder te contacteren via info@middenkustpolder.be of op het nummer 059-27 84 77.
Belang van landbouw
Het specifiek waterlopenstelsel van de polders is voor de
landbouw van primordiaal belang voor de akkerteelten en veehouderij. Er is in
West-Vlaanderen een sterke concentratie van waterbehoeftige aardappel- en
groenteteelt. De droogtes van de voorbije twee jaren resulteerden in grote
investeringen door landbouwers en door de provincie in bijkomende
waterspaarbekkens en -buffers.
Het IJzerbekken is met haar 100 000 ha veel kleiner dan
andere stroomgebieden en is hierdoor sterk afhankelijk van lokale neerslag.
Samen met de waterbeheerders stelde gouverneur Decaluwé
alles in het werk om zo lang mogelijk een watertekort te vermijden. Daartoe
wordt het polderstelsel onder meer waar mogelijk gevoed met water uit de IJzer
of omliggende kanalen. Door de te lage peilen, vooral in de Zuidijzerpolder,
komt de waterkwaliteit in het IJzerbekken nu in het gedrang. Een bijzondere
maatregel als een captatieverbod is voor dit gebied noodzakelijk. Er kunnen
immers schadelijke effecten zijn voor het ecologisch systeem en voor het
natuurgebied De Blankaart. Om de gevolgen voor de akkerteelten te beperken, is
er het aanbod van alternatieve waterbronnen. De private put De Kluiten in
Oudenburg wordt opengesteld. Aan Aquafin is de vraag om de RWZl's in de regio
opnieuw open te stellen.
Risico van verzilting
Verzilting is een oud en lang gekend verschijnsel van
poldergebieden. Van nature is er zout water in polderbodem. In normale
omstandigheden wordt het zoute water door zoet oppervlaktewater weggeduwd en zo
in de bodemlagen gehouden. Een te laag waterpeil in de poldersloten en grachten
doet de brakke kwel uit de diepe ondergrond toenemen. Er is door de droogte en
de veelvuldige watercaptaties minder oppervlaktewater in de polderwaterlopen om
de verzilting tegen te gaan.
Handhaving
Handhaving op de naleving van het captatieverbod is voor
gouverneur Decaluwé en de waterbeheerders een belangrijk aandachtspunt. Er
wordt dit jaar versterkt samengewerkt met de politiediensten zodat het
captatieverbod maximaal wordt opgevolgd. Dit is in het belang van ons
waterstelsel op de lange termijn, voor de ecologische belangen en om verzilting
tegen te gaan.
Het verbod blijft geldig tot er voldoende signalen van
herstel van de waterlopen zijn. Bij het uitblijven van betekenisvolle neerslag
zijn bijkomende maatregelen mogelijk. Spaarzaam watergebruik blijft belangrijk.
Een actueel overzicht van de maatregelen en een interactieve
kaart kan je raadplegen via www.westvlaanderen.be/waterschaarste.
Het IJzerbekken
Het IJzerbekken is volledig gelegen in de provincie
West-Vlaanderen en strekt zich uit over de volgende 27 gemeenten:
• Geheel: Alveringem, De Panne, Diksmuide, Gistel,
Houthulst, Ichtegem, Koekelare, Koksijde, Kortemark,
Langemark-Poelkapelle,Lo-Reninge, Middelkerke, Nieuwpoort, Poperinge, Veurne en
Vleteren;
• Gedeelteiljk: Hooglede, Heuvelland, leper, Jabbeke,
Lichtervelde, Oostende, Oudenburg, Staden, Torhout, Zedelgem en Zonnebeke.
Meer informatie via gouverneur@west-vlaanderen.be of via 0476-40 85 17.